فرهنگ مدرسه، نیازهای روان شناختی اساسی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان: آزمون یک الگوی عِلّی

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ مدرسه، نیازهای روان شناختی اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) و عملکرد تحصیلی دانش آموزان در قالب یک الگوی عِلّی بود. بدین منظور، 420 نفر از دانش آموزان پسر سال چهارم دوره متوسطه شهرستان ارومیه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به پرسش نامه های فرهنگ مدرسه و نیازهای روان شناختی اساسی پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که الگوی آزمون شده از برازش مناسبی برخوردار بوده و 24 درصد از تغییرات عملکرد تحصیلی، 11 درصد نیاز به خودمختاری، پنج درصد نیاز به شایستگی و هفت درصد از واریانس نیاز به ارتباط را تبیین نمود. نیاز به خودمختاری تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان داشت. اثر نیاز به شایستگی بر عملکرد تحصیلی مثبت و معنادار بود. همچنین نیاز به ارتباط نیز اثر مثبت و معناداری بر عملکرد تحصیلی داشت. اثر فرهنگ مدرسه بر نیاز به خودمختاری، شایستگی و ارتباط مثبت و معنادار بود. به طور کلی یافته های پژوهش نشان دادند که هم متغیرهای فردی مانند نیازهای روان شناختی اساسی و هم متغیرهای زمینه ای مانند فرهنگ مدرسه، نقش مهمی در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارند.